Cây đại còn gọi là cây sứ, bông sứ, miễn chi, kê đảm tử…, có tên khoa học là Plumeria rubra L. var. acutifolia (Poir.) Bailey, thuộc họ Trúc đào (Apocynaceae) là loài cây thân gỗ nhỏ, có thể cao đến 8 – 10m.

- Theo nongnghiep -

Tùy theo loài, hoa đại có màu từ trắng, vàng tới hồng, đỏ và nở vào xuân, mùa hè rất thơm. Tuy nhiên, dùng loại hoa cánh trắng, tâm điểm vàng để làm thuốc mới có tác dụng.

Các bộ phận của cây hoa đại đều có thể dùng làm thuốc như vỏ thân, vỏ rễ, hoa, nụ hoa, lá tươi và nhựa cây, nhưng sử dụng nhiều nhất là hoa...

Vỏ thân và rễ hơi có độc, vị đắng, tính mát. Lá cây đại chữa bong gân, sai khớp, mụn nhọt. Hay nhựa mủ chứa thành phần chủ yếu là axít plumeric có thể dùng nhựa mủ để tẩy xổ (dân gian sử dụng để làm thuốc tẩy xổ, nhuận tràng, chữa táo bón (thay thế cho đại hoàng) và chữa thuỷ thũng.

Người suy nhược, già yếu, phụ nữ có thai, tiêu chảy không nên dùng do các thành phần trong cây có tác dụng tẩy xổ khá mạnh và hơi có độc. Cần tham vấn thầy thuốc trước khi sử dụng.

Bài thuốc trị bệnh từ hoa Đại

Hoa đại trị cao huyết áp

Lấy từ 12 - 20g hoa đại (loại khô), đem sắc (nấu) lấy nước, uống thay trà trong ngày. Uống hằng ngày.

Hoa đại trị bong gân:

Dùng một lá tươi rửa sạch, giã nhuyễn, trộn với một ít muối ăn đắp lên chỗ sưng. Lại dùng một ít lá tươi khác, hơ lên lửa cho héo và đắp phía ngoài rồi cố định bằng băng hoặc vải sạch. Ngày đắp 1 – 3 lần liên tục như vậy 1 – 2 ngày.

Trị đau nhức hay mụn nhọt với hoa đại:

Lấy lá sứ tươi giã nhuyễn đắp vào.

Trị chân răng sưng đau với hoa Đại:

Lấy vỏ rễ ngâm rượu, dùng ngậm rất hiệu quả (chú ý không được nuốt vì có độc).

Hoa Đại trị chứng ho:

Dùng 4 – 12g hoa đại khô, sắc lấy nước, uống thay trà trong ngày (dùng loại hoa cánh trắng, tâm điểm vàng sẽ hiệu quả hơn).